Generatieverschillen op de werkvloer: Hoe ga je ermee om?

Het verschil tussen generaties op je werkvloer. Hoe ga je ermee om? Wat kunnen we van elkaar leren en waarom botst het soms? De afgelopen paar jaar lijkt het alsof je geen nieuwspagina meer kan openen of een “generatie” wordt uitvoerig besproken.

De eeuwige discussie over generaties

We hebben elkaar in hokjes gestopt en hebben daar collectief heel veel observaties en waardeoordelen aan gehangen. Daar hoeft niets mis mee te zijn, en het is ook helemaal niet écht nieuw. Denk aan uitspraken van vroeger, zoals ‘Och, de jeugd van tegenwoordig ook’, die mij om de oren vlogen toen ik opgroeide. Of dat terecht was, laat ik hier even in het midden. Ook toen waren de verschillen tussen generaties ongetwijfeld duidelijk aanwezig. Maar de platforms waarop iedereen zijn zegje kon doen over alles wat er gevonden werd, bestonden nog niet. Iets waar ik overigens ook een mening over heb, maar waar ik met deze blog net zo goed aan meedoe. Het leven zit nu eenmaal vol tegenstrijdigheden…

En wat voegt dit stuk tekst dan toe aan alles wat er al geschreven is, zul je intussen misschien denken. Waarschijnlijk in het grote geheel vrij weinig. Het is echter een onderwerp waar ik mij voor interesseer en over verwonder. Ik vind het daarom leuk zelf ook mijn hersenen te laten kraken en dit op papier te zetten. Het zijn natuurlijk slechts observaties van één persoon, dus hecht er vooral geen academische waarde aan. Best case scenario zorgt het voor enige herkenning en op zijn minst een beetje entertainment.

Mijn terugkeer naar de Nederlandse arbeidsmarkt

Na een paar jaar buitenland betrad ik afgelopen september weer de Nederlandse arbeidsmarkt. Ik begon me toch een beetje nerveus te maken. Want hoewel er in de Filipijnen zeker verschillen in generaties zijn, uit zich dat door een cultuur met grote waarde voor hiërarchie toch anders. Of in elk geval veel minder, op de werkvloer. Moet ik nu bang zijn voor GenZ die mijn duimpjes omhoog of lachen-van-het-huilen emoji niet kunnen waarderen en dat recht in mijn gezicht zeggen? Moet ik nu ook continu “ok Boomer” roepen als iemand die mijn vader of moeder had kunnen zijn iets tegen mij zegt waar ik het niet mee eens ben? Is wat ik nu schrijf al achterhaald en loop ik op gênante wijze achter de feiten aan? En wat zegt het over mij dat me dat, naarmate ik ouder word, steeds minder kan schelen – blijkbaar zoals het een typische millennial betaamt? 

ChatGPT to the rescue

Van de zomer had ik in het vooruitzicht dat mijn eerste en huidige opdracht vanuit Coniche inhoudt: het leiding geven aan een over het algemeen heel jong klantenservice team, die grotendeels net uit school zijn of nog op school zitten waarbij dit de eerste “echte” baan is. Daar gaan we, dacht ik. Hoe ga ik ervoor zorgen dat ze mij begrijpen, en hoe ga ik hen begrijpen? Want ik spreek niet eens de taal! Behoorlijk overdreven allemaal, maar er zat wel een kern van waarheid in. Ik maakte mij oprecht een beetje zorgen een connectie te kunnen vinden. Ik moest maar meer te weten komen over deze generatie. Mijn onderzoek begon bij de toen (voor mij) machtigste entiteit op het internet, ChatGPT.

Vraag aan ChatGPT wat er vooral gedacht wordt over GenZ en er rolt een heerlijk lijstje uit. Lui en verveeld, te gevoelig, verslaafd aan de telefoon, weinig respect voor hiërarchie en financieel onverantwoordelijk. Aan de andere kant zijn ze technologisch superieur, ondernemend en creatief (wat dan weer haaks op lui en verveeld staat), sociaal bewust, flexibel en open-minded, en op zoek naar gelukkig voelen in plaats van alleen werken voor geld. Best geestig, want ik denk dat als je destijds aan mensen had gevraagd wat ze vonden van 23-jarigen, je een vergelijkbaar lijstje had gekregen. Laten we het er in elk geval op houden dat ik me niet NIET herken in de punten als ik terugdenk aan de tijd dat ik net begon te werken. Ik maakte me meteen een stuk minder zorgen.

Mijn ervaringen tot nu toe

Nu zijn we inmiddels een paar maanden verder. Ik zit nog steeds niet op TikTok en mis daarom alle trends (of zie ze dagen later op Instagram, wat ook allang niet meer kan), maak referenties naar films die niemand kent (“haha, die film komt uit de vorige eeuw, toen was ik nog niet eens geboren”, au…). En ik betrap mezelf er nog steeds op dat, wanneer iemand zegt dat ze in 2005 geboren zijn, ik denk dat ze pas vijf jaar oud zijn. Ik zie sommige vooroordelen inderdaad terugkomen, maar ben er steeds meer van overtuigd dat veel daarvan simpelweg bij jong zijn horen. Niet alleen door mijn ervaringen binnen mijn huidige bedrijf, maar vooral door wat ik om me heen zie en bespreek.

In gesprekken over frequent verzuim vraag ik me af wat ik zelf deed toen ik mij in het begin van mijn carrière niet écht verantwoordelijk voelde voor het werk dat ik uitvoerde. Ik kan niet ontkennen me aan het begin van mijn carrière zo af en toe een vrijdag ziek te hebben gemeld om lang weekend te vieren. In plaats van denken dat het onderdeel is van een luie generatie die het niet boeit, denk ik liever na hoe ik mij wel verantwoordelijk ben gaan voelen en hoe ik dit bij een ander ook voor elkaar kan krijgen?

Ik zie een generatie die veel vragen stelt en met oplossingen komt, maar deze vaak niet kan uitvoeren – ofwel omdat ze onpraktisch zijn, of omdat ze niet passen binnen de gevestigde orde. Ik herinner me nog goed hoe ik ooit mijn interesse in een bedrijf verloor omdat ik vol zat met ideeën, maar geen ervan uitvoerbaar leek.

Generaties veranderen, maar patronen blijven

Conclusie, ik geloof absoluut dat er verschillen zijn tussen generaties. Waar iedere groep sterke punten en ontwikkelpunten heeft en sommige kenmerken duidelijker naar voren komen. Maar uiteindelijk komt het voor mij (vooral in het licht van GenZ) op het volgende neer; het is zoals met zoveel in het leven een cirkel. Elke generatie groeit op, heeft bepaalde behoeftes en die veranderen als ze ouder worden. Elke jongere generatie zal nieuwe gedachtes hebben die enkele jaren later helemaal niet meer zo uitzonderlijk blijken te zijn, of mogelijk intussen breed aangenomen. Als je jong bent is het toch de tijd om jezelf te ontwikkelen, uit te vinden, bedenken wat belangrijk voor je is? Er zullen ongetwijfeld mensen uit de generaties voor mij zijn die dit lezen en hetzelfde hebben gedacht over mijn generatie toen ik net begon op de arbeidsmarkt.

Geschreven door Rachèl Ottenhoff, Consultant bij Coniche.

Meer weten over dit onderwerp en hoe onze consultants jouw organisatie kunnen helpen? Neem contact met ons op!